TextAid is een onlineprogramma dat mensen met dyslexie in staat stelt teksten gemakkelijker te lezen en te schrijven. Het ondersteunt ook bij het leren van vreemde talen. Het programma is geschikt voor elk besturingssysteem en elk platform (vaste pc, tablet, telefoon). TextAid biedt op de volgende manieren ondersteuning voor het lezen, schrijven en studeren:
Lezen
TextAid leest gescande schoolboeken en andere teksten (bv. proefwerken, Word-documenten, zelf geschreven teksten en internetteksten) voor met eigen computerstemmen. Het programma beschikt over zeven stemmen (Nederlands, Frans, Duits, Engels, Spaans, Italiaans, Zweeds). Standaard beschikt Textaid over één stem per taal. Hij kan echter andere combinaties kiezen, bv. twee Nederlandse stemmen, twee Engelse etc. Textaid kan het voorleestempo traploos aanpassen.
TextAid markeert zelf geschreven tekst met een zgn. dubbele meeleescursor, d.w.z. dat zowel het de zin als het woord markeert. Bij gescande teksten markeert TextAid de regel en het voorgelezen woord. De gebruiker weet hierdoor steeds waar hij zich bevindt in de tekst. Textaid kan middels een venster (dat over de pagina gelegd wordt) en een liniaal de te lezen tekst isoleren, waardoor hij de plek op de pagina beter vasthoudt. De gebruiker kan zelf bepalen hoe het programma voorleest: geselecteerde tekst, een alinea of doorlopend vanaf de cursor. TextAid vergroot gescande tekst niet zodanig dat de volledige zinslengte zichtbaar is: de hele paginabreedte is steeds zichtbaar. Loopt de tekst van het scherm af, dan scrollt TextAid enigszins vertraagd naar beneden. Hierdoor verloopt af en toe de directe koppeling tussen de digitale tekst en de voorgelezen tekst.TextAid bevat instellingen om automatisch naar de volgende pagina te springen, dit gebeurt dan automatisch en het voorlezen wordt ook automatisch vervolgd op de volgende pagina. TextAid kan tenslotte geschreven teksten omzetten in een MP3-bestand, zodat ze beluisterd kunnen worden in situaties waar meekijken met de tekst niet handig is. Het zoeken naar de juiste pagina is gemakkelijk doordat een overzicht in de vorm van miniatuurpagina’s naast de tekst staat. TextAid kan schakelen tussen verschillende talen en leest meteen voor met de juiste stem. Dit is handig bij een meertalig document, bijvoorbeeld een toets.
Schrijven
TextAid ondersteunt het schrijven van teksten. Het programma beschikt over een eigen, eenvoudige tekstverwerker, die bv. het invoegen van bv. illustraties en tabellen niet mogelijk maakt. De gebruiker is in staat om gescande werkboeken (van bv. Dedicon) in te vullen. De schrijfondersteuning van TextAid bestaat uit drie hulpen:
- voorlezen tijdens en na het typen (vooral van belang voor fouten tegen klankzuivere woorden, fouten tegen de korte klinkerregel)
- spellingcontrole
- woordvoorspelling op basis van ingetypte letters.
Het invullen van werkboeken kan door de cursor een willekeurige plek te zetten. De lettergrootte kan naar wens aangepast worden.Het is niet mogelijk om het programma invulplekken te laten maken. Na afloop van het invullen kan Textaid de vragen/opdrachten en antwoorden niet doorlopend voorlezen: het slaat de zelf getypte tekst over. Bij het invullen is spellingcontrole beschikbaar: voorlezen kan alleen na het typen, woordvoorspelling werkt dan niet. Naast het schrijven van teksten beschikt Textaid over grafische mogelijkheden die handig zijn bij meerkeuzevragen: markeren met achtergrondkleur en plaatsen van lijnen, cirkels, rechthoeken in de tekst. TextAid beschikt over een aantal extensies voor verschillende browsers (Chrome, Edge, Firefox, en Opera) waardoor het mogelijk is om direct in Office365 en GoogleDocs te werken en websites of andere online pagina's/bronnen voor te laten lezen. Deze extensies zijn onderdeel van de licentie en door iedere gebruiker zonder meerprijs te gebruiken.
Studeren
TextAid heeft enkele tools ingebouwd die ondersteunen bij het leren van een vreemde taal, het schrijven van samenhangende teksten en het begrijpen van teksten. TextAid is in staat om binnen het programma teksten te vertalen. Hiervoor wordt Google Translate gebruikt. TextAid beschikt wel over een ingebouwd verklarend woordenboek, maar niet over een synoniemenwoordenboek of een beeldwoordenboek. Het verklarend woordenboek is een online woordenboek dat de betekenis van geselecteerde woorden aan de gebruiker toont.TextAid beschikt over de mogelijkheid om teksten samen te vatten. Dit is mogelijk door de gemarkeerde woorden/zinnen uit de tekst te lichten en in een nieuw document te plaatsen. Als de juiste woorden/zinnen zijn geselecteerd ontstaat op die manier een samenvatting. TextAid is niet in staat om mindmaps te maken.
Indicaties.
- TextAid kan al worden ingezet vanaf de start van het lees- en schrijfonderwijs. Vaak worden de eerste schooljaren besteed aan het daadwerkelijk leren lezen en schrijven. Als dat niet goed verloopt, komt een programma als TextAid in beeld, op veel scholen rond groep 5.
- Omdat het een internetapplicatie is, is het programma geschikt voor alle besturingssystemen (bv. windows, iOS, android en Chromebooks). Het kan ook op smartphones en tablets gebruikt worden.
- TextAid is het enige programma dat via de Cloud boeken van Dedicon kan lezen. Het boek is hierdoor overal en op alle devices beschikbaar mits er een internetverbinding is.
- Het programma is in staat om foto’s van teksten in te lezen en vervolgens voor te lezen. Middels OCR wordt de tekst voorgelezen. Tekstherkenning levert goede prestaties.
- Menu’s zijn niet aanpasbaar. Dat is geen groot probleem: het programma is vrij basaal en functies zijn goed terug te vinden in enkele heldere submenu’s.
Om rekening mee te houden
- Het is het goed te weten dat het programma afhankelijk is van een werkende internetverbinding. TextAid kan niet opgestart worden als er geen Wifi is.
- Het programma beschikt over een toetsmodus (Ad-on), waarin niet toegestane functies binnen TextAid uitstaan. De toetsmodus is niet standaard. Scholen moeten er zelf voor zorgen dat de internetzoekmachines niet toegankelijk zijn door TextAid te whitelisten.
Tips
- Het programma is verkrijgbaar als demo. Het kan dan een maand worden uitgeprobeerd. Na deze periode beslist de gebruiker of hij tot aanschaf van het programma wil overgaan.
Verkrijgbaarheid
In Nederland: Woordhelder (www.woordhelder.nl). Voor België kan het rechtstreeks besteld worden bij Readspeaker (www.textaid.be).
TextAid is uitsluitend verkrijgbaar in abonnementsvorm. De gebruiker betaalt een vast abonnementsbedrag dat per jaar is op te zeggen. Een voordeel is dat de gebruiker steeds verzekerd is van de laatste versie en updates. De kostprijs per jaar is dermate laag, dat het voor veel mensen gemakkelijk toegankelijke lees- en schrijfhulp biedt. Voor scholen bestaan er abonnementen, waarbij de prijs afhangt van het aantal gebruikers.
ZUYD
Expertise centrum Innovatieve Zorg en Technologie
Lectoraat Ondersteunende Technologie in de Zorg | Lectoraat Autonomie en Participatie
POSTBUS 550, 6400 AN Heerlen
Nieuw Eyckholt 300, 6419 DJ Heerlen
info@dyslexiecentraal.nl
www.zuyd.nl - https://zorginnovatie.nl/partners/eizt - www.dyslexiecentraal.nl